yazılım Yazılım Nedir ? Nasıl Yapılır ?

[CR7]

Yazılım Nedir?

Yazılım temel olarak dijital ortamda çalışmanızı sağlayan bilgisayar vb. elektronik aygıtların çalışma komutlarını ve verilerini tanımlayan veri toplamı olarak tanımlanmaktadır. Elektronik aygıtların temelde iki adet unsuru bulunmaktadır. Bu unsurlar yazılım ve donanımdır. Donanım, bilgisayarın fiziksel ortamda olan kısmına verilen gelen isimdir. Yazılım nedir dendiğinse ise; donanım parçalarının işlevlerini sağlayan veri bütünüdür şeklinde bir kısaltma yapılması mümkündür. Donanım işlevliliği için gereken yazılım unsurları; program ve kodlar olarak kullanılmaktadır. 

Yazılımın Önemi

Yazılımın kullanılmadığı bir dünya mümkün değildir. Bilgisayar ve cep telefonları gibi tüm elektronik aygıtların çalışması, banka hesaplarına erişim ve iş hayatı, sağlık gibi tüm konularda iş akışlarını düzenleyen yazılımlar sayesinde borsa gibi faaliyetler dahil kolaylıkla ve güvenli bir şekilde yürütülmektedirler. 

Yazılım teknik anlamda; bilgisayarın işletmesini sağlamak, verilen komutların yerine getirilmesi için verilen komutların bütünü, veriler ve programlar bütünüdür. Bu genel terim betik, program, komut kümelerinden meydana gelen bir veri bütününü ifade etmektedir. Donanımın işlevini yapmasını sağlayan bilgi işlem sistemi üzerinde program dillerini de kapsayan bir terimdir. 

Kullanılan uygulamaların, programların ve sitelerin işlem yapması; işletim sistemi üzerinden yönlendirilen komutlar aracılığıyla sağlanmaktadır. İşletim sistemleri sayesinde bu komut kodları donanıma iletilmekte ve istenilen komutlar yerine getirilmektedir. Komutlar ve kodlar sayesinde ticari, sağlık, iş, parasal faaliyetler kolaylaşırken büyük oranda zaman tasarrufları da sağlanmaktadır. Rekabet ortamında öne çıkmak, güven sağlamak gibi sosyal iyileştirici yönleri de mevcuttur.

Yazılım Türleri Nelerdir?

Yazılım türleri temelde 2 ayrı kategoride sınıflandırılmaktadır. Bu iki yazılım çeşitleri uygulama yazılımları ve sistem yazılımlarıdır. 

Uygulama yazılımları, genel anlamda bilinen yazılım çeşididir. En basit kullanılan Microsoft Office programları, uygulama yazılımlarına bir örnektir. Mobil oyunlar, masaüstü bilgisayar oyunları ve web tabanlı olarak çalışan tüm uygulama çeşitleri uygulama yazılımlarına örnektir. İşletim sistemi üzerinden çalışan iş, oyun ve video izleme gibi işlemler için kullanılan tüm yazılımlar uygulama yazılımlarına dahil edilmektedirler. 

Sistem yazılımları uygulama yazılımları için gereken temeli oluşturan yazılımlardır. Donanımın yönetimini amaçlayarak oluşturulan bu yazılım türünde işletim sistemlerinden sürücülere, ağ üzerindeki yazılımlar dahil düşük seviye dil ile yazılı yazılımlar mevcuttur. Sistem yazılımlarında tercih edilen düşük seviyeli dil kullanımı; temel 0 ve 1 ile yazılan makine diline yakınlık seviyesini temsil etmektedir. Bilgisayar için kullanımda olan C dili; düşük seviyeli dil örneğidir. İşletim sistemleri; sistem yazılımları için en bilinen örnektir. 

Diğer bir yazılım çeşidi sınıflandırmasında ise bilgisayar yazılımları ve elektronik yazılımlar olarak 2 yazılım türü bulunmaktadır. Bilgisayar yazılımlarında program ve verilerin bütününün bilgisayarın işlemesi için bilgi olarak verilmesi prensibi vardır. Donanımın işlevini yerine getirmesini sağlayacak olan komutların bütününü ifade etmektedir. Elektronik yazılım ise cihazın çalışmasını gerçekleştirme amacıyla geliştirilmiş olan yazılımları ifade etmektedir. 

Uygulama Yazılımlarının Yazılım Dünyasında Yeri

Uygulama programları olarak da tabir edilen uygulama yazılımları kullanıcılar ve/veya farklı uygulamalar için gereken işlevleri sağlayan yazılımlardır. Kullanıcılar için önceden belirlenen ve tanımlanan komutların gerçekleştirilmesi üzerine işlevleri yerine getirmektedir. Veri tabanı kaynaklı işler, belge oluşturma, çevrimiçi işlemler, elektronik posta alıp gönderme, grafiksel tasarımlar gibi tüm komutları gerçekleştirmeyi sağlayan üretime yönelik programların tümü uygulama programları kapsamına girmektedir. 

Tasarlama amacına özgü şekilde üretilen uygulama yazılımlarında, amaca özgü program paketleri oluşturulmaktadır. Ses üretimi amaçlanarak üretilmiş paketlerde bu işlev üzerinden hizmet almanızı sağlayan programlar bulunur, grafik oluşturmak için ise ayrı paket programlarından yardım alabilirsiniz. Kelime işlenmesi, veri tabanı, eğitim amaçlı, eğlence amaçlı, bilgisayar destekli tasarım yazılımları, tarayıcılar ve iletişim için oluşturulan platformlar gibi pek çok farklı çeşitte uygulama yazılımı çeşidi mevcuttur. 

Yazılımın Avantajları Nelerdir?

Yazılımlar, pek çok farklı yönden yaşam standartlarımızı iyileştirici güce sahiplerdir. Hayatı daha pratik ve kolay hale getirirken farklı insanlar ile iletişime geçilebilecek platform örnekleri ile sosyal hayatlara da etki göstermektedir. Bilgi alışverişini ve insanlar arası iletişimi kolaylaştırmaktadır. Bir bilgiye ulaşılmak istendiğinde bu bilgiyi elde edebilecek farklı kaynaklardan faydalanabilmemizi sağlamakta ve aynı zamanda bir ürün ihtiyacı olduğunda ürün hakkında bilgi, yorum, şikayet gibi tüm verilere ulaşılmasına yardımcı olmaktadır. Ayrıca ürünün satın alınması veya satış işlemlerinin yapılması da yazılımlar sayesinde yapılabilmektedir. 

Zaman, maliyet ve iş gücü tasarrufu sağlayan yazılımlar sayesinde iş ve çalışma verimliliği de artmaktadır. Kağıt vb. harcamaların azalması, iletişim hızı sayesinde işlerin hızlandırılması gibi etkileri ile insan hayatına kolaylıklar sağlamaktadır. 

Yazılım Kodlama Dilleri

Sürekli gelişen dünya ihtiyaçları söz konusu olması nedeniyle yazılım dilleri de birbirinden farklılık göstermektedirler. Programlama için kullanımda olan dilleri; donanım müdahalesinde düşük, orta ya da yüksek dil olarak sınıflandırılmaktadırlar. 

 

Yazılım kodlama dilleri;

• C++

1979 senesinde geliştirilen programlama dili orta seviyeli dil sınıfına aittir. Yüksek dil ile kullanımı durumunda üstün performans sağlanabilmektedir. Hız işlevinin gerekli olduğu sistemler ve sürücüler üzerinde tercih edilmektedir. 

 

• Java

Açık kodlu bir programlama dilidir. Nesnelere yönelik çalışmaktadır. Birbirinden farklı pek çok fonksiyon için şekillendirilmeye müsait bir yapıdadır. Web tabanlı uygulamaların yanı sıra Android işletim sistemlerinde geliştirilmekte olan uygulamalarda sık sık tercih edilmektedir. 

 

• Python 

Oldukça dinamik yapılı bir programlama dilidir. 1991 yılında geliştirilmiştir ve alan fark etmeksizin tercih edilebilmektedir. 

 

• C# 

Microsoft’un geliştirdiği uygulama ve öğrenme açısından kolaylık sağlayan bir program dilidir. C ve C66’ın birleşimi ile ortaya çıkarılmıştır. Mobil ve web tabanlı oyunlardan konsollara rahat bir şekilde kullanılmaktadır. 

 

• HTML

1993 yılında geliştirilen web sitesi tasarımında ve kurulumunda tercih edilen programlama dilidir. CSS ve JavaScript ile beraber kullanımı sonucunda görsel gücü yüksek ve dinamik yapıların oluşturulması mümkündür. 

 

• PHP

Web sistemlerinin kurulumu için önemli olan bir programlama dilidir. Kodlama sistemi açık kaynaktır ve Linux tabanına dayanmaktadır. Sosyal medya platformlarının kurulumunda sıklıkla tercih edilmektedir. 

 

• ASP

Web sitelerinin sayfalarının oluşturulması amacıyla geliştirilmiştir. Web sunucuları ile beraber çalışması mümkündür. Elektronik ticaret sitesi kurulumlarında sıklıkla tercih edilmektedir.

 

• SQL

Veri tasarımı ve yönetimi amacıyla tercih edilen bir programlama dilidir. Tek başına kullanılamamaktadır.

• CSS

 

 

Web siteleri üzerinde yer alan görsel içeriklerin tasarımı ve geliştirilmesi için tercih edilen pratik bir programlama dilidir. 

Yazılım Sürecinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Yazılım tercihi yapılırken öncelikle yazılımdan beklentiler ve ihtiyaç duyulan noktalar belirlenmelidir. Maddiyat ve zaman kaybı gibi olumsuzlukların önüne geçilmesi için; farklı programlara ve sistemlere gerek duymadan çalışabilmek ve işlemleri sağlıklı bir şekilde yerlerine getirebilmek için doğru yazılım seçimi yapılmalıdır. 

Pratik kullanım sunan, kullanıcı deneyimini iyileştirmeyi amaçlayan, pratik ve hızlı yazılım programları tercihi yapılması oldukça önemlidir. Ayrıca tercih edilen yazılım her zaman gelişime açık olmalıdır. Güncellik konusunda geride kalacak bir yazılım uzun vadede kullanım olanağı sunmaktadır. 

Yazılım Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. İşletim sistemi nedir?

Kullanıcılar için; bilgisayar donanımlarına erişim imkanı sağlayan sistemler bütünü işletim sistemi olarak tanımlanmaktadır. Bu sistem ile PC diski, sürücüler, webcam gibi uzantılar vb. tüm donanımlar kullanılabilir kılınmaktadır. İşletim sistemi olmadan bir cihaz kullanılamamaktadır.

2. Elektronik yazılım ile bilgisayar yazılımları arasında ne fark vardır?

Bilgisayar yazılımı olarak tanımlanan yazılım türleri; elektronik devre ve ihtiyaç alanına bağlı şekilde mekanik tasarım ile çalışabilmektedirler. 

3. Web tasarım ve web yazılım nedir?

Web tasarımı; sektörel anlamda gerekli olan detayların araştırılıp belirlenmesi sonrasında web sayfasının hazırlanması süreçleridir. Web yazılımı ise meydana getirilmiş olan tasarımların işlevli olmasını sağlamak için arka plan kodlarının oluşturulmasıdır.